Trong thực tế không phải bà mẹ nào cũng đủ sữa cho con bú. Do đó, bạn có thể sử dụng thực phẩm và ngũ cốc lợi sữa giúp gia tăng lượng sữa, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ. Bạn đã biết những lợi ích tuyệt vời của việc nuôi con bằng sữa mẹ.
Điều quan trọng khi nuôi con bằng sữa mẹ là bạn nên thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh. Việc này sẽ cung cấp cho bạn năng lượng mà cơ thể cần để chăm sóc bản thân và em bé của bạn. Hơn nữa, ăn các thực phẩm lành mạnh có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng hiệu quả mà vẫn đủ sữa cho con bú. Các mẹ hãy tìm hiểu cách lợi sữa bằng thực phẩm dưới đây.
Sữa mẹ nguồn dinh dưỡng quý giá
Lợi sữa bằng những vitamin nào? Trừ vitamin D, sữa mẹ có chứa tất cả những dưỡng chất và khoáng chất thiết yếu mà bé cần cho sự phát triển toàn diện trong sáu tháng đầu đời. Trong 28ml sữa mẹ cung cấp cho bé khoảng 19 – 23 calorie, protein chiếm khoảng 3,6 – 4,8%, chất béo 28,8 – 32,4% và chất xơ chiếm 26,8 – 31,2%, phần còn lại chủ yếu là đường lactose. Không giống như sữa công thức, hàm lượng calorie và thành phần dinh dưỡng trong sữa mẹ có thể thay đổi tùy thuộc vào chế độ dinh dưỡng của người mẹ và nhiều yếu tố khác.
Thực tế, nếu chế độ dinh dưỡng của bạn không cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến chất và lượng sữa mẹ. Ngoài ra, hàm lượng dưỡng chất của sữa mẹ thay đổi ngay cả trong mỗi lần bạn cho con bú và trong suốt thời gian nuôi con bằng sữa mẹ.
Khi bé mới bú, sữa thường trong vì chứa nhiều nước giúp làm dịu cơn khát của trẻ. Sau đó, sữa sẽ đậm đặc hơn, giàu chất béo và giàu dinh dưỡng hơn. So với sữa đầu, trong 28ml sữa cuối có lượng chất béo có thể cao gấp 2 – 3 lần lượng calorie. Do đó, bạn nên cho bé bú cạn sữa bên bầu vú này rồi mới chuyển sang bầu vú khác để bé có đủ các dưỡng chất cần thiết trong mỗi cữ bú.
Ngũ cốc lợi sữa là gì?
Ngũ cốc lợi sữa là những thực phẩm dinh dưỡng dành cho sản phụ nuôi con bằng sữa mẹ, có tác dụng giúp các bà mẹ sau sinh tiết ra nhiều sữa hơn, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ. Ngoài tác dụng này, ngũ cốc lợi sữa còn bổ sung nhiều dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể. Những ngũ cốc lợi sữa phổ biến
Ngũ cốc nguyên hạt rất bổ dưỡng đối với các bà mẹ đang cho con bú, được cho là có đặc tính hỗ trợ kích thích tố sản sinh sữa mẹ. Ở phương Tây, các loại ngũ cốc phổ biến nhất được sử dụng nhằm tăng tiết sữa mẹ là bột yến mạch, lúa mạch. Ngoài ra, còn sử dụng gạo lứt, bánh quy làm từ bột yến mạch cùng các loại thực phẩm được chế biến từ ngũ cốc nguyên hạt.
1. Lợi sữa bằng Yến mạch, bột yến mạch
Yến mạch có chứa protein, vitamin, có hàm lượng sắt, kẽm, mangan, canxi cao cùng nguồn chất xơ hòa tan tuyệt vời. Yến mạch chứa các vitamin nhóm B giúp tăng năng lượng, nâng cao tâm trạng và chống lại tình trạng kiệt sức, lo lắng, căng thẳng và trầm cảm. Ăn một bát bột yến mạch vừa giúp bạn lợi sữa lại vừa thư giãn hiệu quả. Ngoài ra, yến mạch còn chứa các chất như saponin, estrogen thực vật, beta-glucan… có tác động tích cực lên các kích thích tố liên quan đến quá trình tiết sữa mẹ.
Bạn có thể dùng yến mạch dưới các dạng sau:
Bột yến mạch/cháo yến mạch: Ăn bột/cháo yến mạch là cách phổ biến nhất để đưa yến mạch vào khẩu phần ăn hàng ngày sau sinh. Nhiều bà mẹ nhận thấy có sự gia tăng lượng sữa sau khi ăn một bát bột/cháo yến mạch mỗi ngày. Thức uống bột yến mạch: Pha một muỗng cà phê bột yến mạch với một cốc nước sôi. Bạn có thể thêm quế và mật ong cho phù hợp với khẩu vị. Ngoài ra, bạn có thể thêm các loại thảo mộc giúp lợi sữa như hạt cây thì là giúp tăng lượng sữa. Súp yến mạch: Thay vì ăn cơm, cháo, bạn có thể ăn súp yến mạch. Bánh mì yến mạch: Hãy sử dụng bánh mì làm từ yến mạch nguyên hạt vào bữa ăn sáng hoặc ăn nhẹ giữa buổi. Bánh quy yến mạch: Không có gì ngạc nhiên khi yến mạch là một thành phần phổ biến làm các loại bánh quy. Bạn có thể dùng bánh quy bột yến mạch khi ăn nhẹ hoặc làm món tráng miệng.
2. lợi sữa bằng các sử dụng lúa mạch
Lúa mạch là nguồn cung cấp beta-glucan, giúp tăng nồng độ prolactin, hormone tuyến yên giúp tăng sự tiết sữa, lợi sữa. Bạn có thể dùng lúa mạch dưới dạng bột, nấu cháo, hầm súp với thịt gà hoặc dùng bánh mì lúa mạch.
3. Lợi sữa với gạo lứt
Với những bà mẹ có nhu cầu giảm cân sau sinh nhưng vẫn muốn đủ sữa cho bé yêu có thể dùng ngũ cốc lợi sữa từ gạo lứt. Gạo lứt là một trong những ngũ cốc nguyên hạt giàu chất béo cung cấp cho cơ thể lượng calorie cần thiết để tạo ra nguồn sữa có chất lượng tốt nhất cho em bé. Nếu bạn đang cắt giảm lượng chất béo từ động vật trong khẩu phần ăn hàng ngày để giảm cân sau sinh, gạo lứt là lựa chọn thích hợp cho bạn. Bạn có thể ăn cơm gạo lứt hoặc uống nước gạo lứt.
4. Lợi sữa bằng các loại đậu
Đậu là nhóm thực phẩm rất giàu chất sắt, đặc biệt là các loại đậu sậm màu như đậu đen và đậu thận. Đậu là nguồn thực phẩm tuyệt vời giàu dưỡng chất cho những bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ để lợi sữa, đặc biệt là những người ăn chay. Phụ nữ Ai Cập cổ đại đã biết sử dụng đậu xanh như một loại ngũ cốc giúp tăng tiết sữa. Đậu gà là một thực phẩm bổ dưỡng có hàm lượng protein cao, estrogen thực vật giúp tăng tiết sữa. Đây là loại thực phẩm phổ biến trong ẩm thực Địa Trung Hải và vùng Trung Đông. Ngoài ra, các loại đậu như đậu lăng, đậu Hà Lan, đậu đen cũng rất tốt cho các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ.
5. Lợi sữa bằng các loại hạt
Các loại hạt như hạnh nhân, hạt óc chó, hạt lanh, hạt chia, hạt mè… cũng là những ngũ cốc lợi sữa mà các bà mẹ cho con bú nên bổ sung vào khẩu phần ăn hàng ngày. Hạt mè (vừng) là nguồn thực phẩm giàu canxi, estrogen thực vật và phytoestrogen rất tốt cho bà mẹ đang cho con bú. Canxi có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển hệ xương và răng của con cũng như sức khỏe của mẹ. Bạn có thể sử dụng hạt mè trắng, mè đen thêm vào các món ăn hoặc sử dụng dầu mè.
Hạnh nhân:
Hạt này rất giàu vitamin E, omega-3, đạm và canxi rất tốt cho các bà mẹ đang cho con bú. Nhiều bà mẹ cho con bú chọn ăn hạnh nhân hoặc uống sữa hạnh nhân để lợi sữa, tăng vị ngọt cho sữa và tăng lượng sữa mẹ.
Hạt lanh:
Giống như hạt mè (vừng), hạt lanh có phytoestrogen có tác động tích cực đến quá trình sản xuất sữa mẹ và giúp lợi sữa. Hạt lanh nghèo carbohydrate nhưng lại chứa các axit béo thiết yếu như omega-3 cùng lignin và chất xơ (hòa tan và không hòa tan). Hai loại chất xơ này không chỉ giúp làm chậm sự hấp thu đường vào máu, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh bằng cách giảm tình trạng táo bón, các vấn đề ruột kết, điều hòa quá trình trao đổi chất của cơ thể.
Hạt chia:
Rất giàu protein, chất xơ và chất béo omega-3 giúp các bà mẹ đang cho con bú tăng cường sự trao đổi chất, lợi sữa và tăng tiết sữa mẹ. Ngoài tác dụng giảm hấp thu chất béo, hạt chia còn có tác dụng làm mềm phân, chống táo bón hiệu quả. Bạn có thể thêm hạt chia vào các món sinh tố, sữa chua hoặc trong các món bánh. Hạt bí đỏ (bí ngô): cũng là nguồn cung cấp axit béo omega-3, protein thực vật và chất xơ giúp cải thiện hệ tiêu hóa. Axit béo omega-3 rất quan trọng đối với sự phát triển của hệ thần kinh và não của bé. Nó cũng là nguồn cung cấp tự nhiên DHA và axit alpha-linolenic rất tốt cho các bà mẹ đang cho con bú. Bạn có thể ăn hạt bí ngô như đồ ăn nhẹ, thêm vào nguyên liệu làm bánh.
Thực phẩm lợi sữa
1. Đu đủ xanh
Khi mang bầu, chỉ em được khuyên là nên tránh ăn đu đủ xanh vì có thể gây co bóp tử cung, ảnh hưởng tới thai nhi. Nhưng sau sinh, đây là một thực phẩm vô cùng tốt, rất có lợi sữa cho các mẹ bầu. Đu đủ xanh chứa nhiều vitamin, chất béo và có hàm lượng protein cao. Một nồi canh hầm đu đủ xanh có thể là một món ăn thông sữa, gọi sữa về hiệu quả cho bất cứ chị em nào.
2. Rong biển
Rong biển là thực phẩm bổ dưỡng lợi sữa được khuyến khích cho chị em sau sinh nên ăn. Trong rong biển có chứa rất nhiều các dưỡng chất tốt giúp thông máu, thải độc và tăng khả năng tiết sữa cho chị em. Chị em có thể nấu canh rong biển cùng với thịt lợn, cơm cuộn rong biển, rong biển trộn salad,… để thay đổi khẩu vị món ăn.
3. Rau ngót
Rau ngót có chứa nhiều vitamin A, B, C, Canxi,… Sẽ giúp cho chị em lợi sữa và tăng lượng sữa để cho con bú. Bên cạnh đó rau ngót còn giảm được nguy cơ viêm nhiễm và co thắt dạ con. Món canh rau ngót chắc cũng không còn lạ gì với các chị em vì nó vốn đã được khuyên nên ăn từ trong thời kì thai sản.
4. Rau má
Bên cạnh rau ngót, các chị em cũng nên ăn rau má hằng ngày sau khi sinh. Rau má có tác dụng lợi sữa, kháng khuẩn, lưu thông khí huyết, giúp da dẻ chị em hồng hào, giữ được nét thanh xuân. Các mẹ có thể hãm rau má để uống hoặc dùng rau má tươi để nấu các món canh với thịt bằm, thịt bò,… rất ngon.
5. Rau đay
Trong các bài thuốc nam lợi sữa cho chị em sau sinh, rau đay luôn rất được khuyến khích. Rau đay có tác dụng kích thích lượng sữa và tăng cường chất lượng sữa mẹ. Lúc mới sinh, chị em nên ăn một lượng nhỏ rau đay cho các bữa cơm hàng ngày rồi sau đó tăng dần lên.
6. Chuối
Chuối là một loại trái cây giàu chất dinh dưỡng, rất lợi sữa và được các gia đình ưa chuộng làm món tráng miệng. Bên cạnh đó, loại trái cây này còn chứa một lớp men đặc biệt rất tốt cho chất lượng sữa mẹ. Ăn chuối sau sinh là một bài giúp cải thiện, thông sữa hiệu quả.
7. Chè vằng
Chè vằng là thực phẩm lợi sữa được truyền tai nhau trong dân gian suốt hàng trăm năm nay, đặc biệt là ở miền Trung khi các thế hệ trước, truyền cho các thế hệ sau. Sử dụng chè vằng là cách toàn diện nhất cho các bà mẹ muốn có nhiều sữa cho con bú mà không cần phải quá đắn đo về vấn đề cân nặng sau khi sinh.
8. Móng giò hầm
Móng giò hầm từ lâu đã được xem như là một món ăn rất lợi sữa, nhất là món móng giò hầm đu đủ, là một món ăn ngon, lợi sữa và thông sữa hiệu quả cho các bà mẹ. Mặt khác, món ăn này cũng giúp chữa trị các chứng ít sữa, loãng sữa. Món móng giò hầm đu đủ xanh luôn được ưu tiên trong các bữa ăn của gia đình có bà mẹ mới sinh. Nếu như quá đắn đo về vấn đề cân nặng khi ăn móng giò, các bà mẹ có thể hầm cá chép hay cá lóc với đu đủ xanh cũng rất có lợi.
9. Cây đinh lăng lá nhỏ
Lá đinh lăng tươi nấu với cá đồng hay thịt giúp lợi sữa và bổ sung dinh dưỡng cho các bà mẹ và tăng lượng sữa mẹ. Rễ đinh lăng lâu năm nấu với gừng tươi là món ăn ngon, đặc trị chứng tắc tia sữa.
10. Uống nước lá mít
Đây làm một bài thuốc dân gian lợi sữa rất bổ ích cho các bà mẹ sau khi sinh. Uống lá mít non, hay ăn các ngọn mít sẽ giúp cho các bà mẹ tăng thêm được số lượng và chất lượng sữa cho con bú.
11. Cháo chân dê
Ngoài các món ăn như cháo chân giò heo, canh giò heo,… các bà mẹ cũng có thể ăn thêm chân dê để lợi sữa, tăng lượng sữa và giúp sữa đặc hơn.
12. Sữa ấm
Sữa ấm giúp bổ sung canxi cho sản phụ, đồng thời giúp lượng sữa mẹ tiết ra nhanh hơn. Chị em có thể uống sữa đặc hay sữa bột đều rất tốt.
Bí quyết giúp lợi sữa.
Ngoài việc bổ sung thực phẩm và ngũ cốc lợi sữa vào khẩu phần ăn hàng ngày, bạn nên chú ý những điều sau để bảo đảm chất lượng nguồn sữa cùng như luôn có đủ sữa cho con bú. Bổ sung vitamin D, vitamin B12, omega-3 vào chế độ ăn hàng ngày Cho bé bú thường xuyên và bú lâu hơn trong mỗi cữ bú Không cho bé bú giặm thêm sữa công thức nếu mẹ vẫn có sữa cho bé bú Khẩu phần ăn nên có đầy đủ các loại rau củ quả, trái cây vì chúng là nguồn cung cấp chất sắt, vitamin C, chất chống oxy hóa, chất xơ dồi dào…
Lợi sữa bằng chế độ ăn uống
Kiêng rượu, bia, các thức uống có cồn, thức uống chứa caffeine Ăn đa dạng các loại thực phẩm: ưu tiên, thịt bò, cá hồi, trứng, ngũ cốc nguyên hạt… Ngủ đủ giấc Uống đủ nước Giữ tinh thần luôn thoải mái, tránh stress Chăm sóc bầu vú đúng cách để hạn chế tình trạng tắc tia sữa gây viêm vú Nếu sau mỗi cữ bú mà bé bú không hết, bạn có thể hút sữa ra trữ đông để bé dùng sau.
