Tắc tia sữa sau sinh nguyên nhân triệu chứng và cách chữa trị
Tắc tia sữa là nỗi ám ảnh của các mẹ sau sinh. Vì hiện tượng này gây nhiều tác hại đến quá trình nuôi và chăm con, cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Xác định rõ nguyên nhân triệu chứng tắc tia sữa và cách điều trị sẽ giúp khắc phục và đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và con lâu dài sau này.
Tìm hiểu tắc tia sữa là như thế nào?
Tắc tia sữa là hiện tượng tuyến sữa vẫn tiết ra sữa bình thường nhưng ống dẫn sữa bị hẹp lại hoặc ứ tắc khiến sữa thông thể thoát ra ngoài đầu vú được. Trong khi đó, cơ thể người mẹ vẫn tiếp tục tiết sữa khiến cho bầu vú căng lên. Tình trạng bị tắc tia sữa lại càng trở nên nghiêm trọng. Tắc tía sữa có thể xảy ra ở một bên ngực (tắc sữa một bên hay tắc tia sữa cục bộ) hoặc cả hai bên ngực.
Dù là trong trường hợp nào thì tắc tia sữa cùng cần được điều trị càng sớm càng tốt.
Tắc tia sữa theo các sách y học cổ truyền được gọi với tên là chứng Nhũ Ung hay còn có nhiều tên gọi khác là Suy Nhũ, Lên Cái Vú, Đố Nhũ, Nội Suy, Ngoại suy, Nãi Tiết với triệu chứng điển hình là sưng tức bầu vú, sốt cao hoặc có mủ ở vú.
Cần phân biệt rõ trường hợp tắc tia sữa với ít sữa
Bởi vì hiện tượng ít sữa thì ống dẫn sữa không có vấn đề nhưng tuyến sữa hoạt động kém khiến sữa tiết ra ít và bầu vú nhão.
Sữa mẹ bắt đầu được sản xuất từ quý thứ 2 của thai kỳ. Lúc này, sữa mẹ sản sinh ra gọi là sữa non. Sau khi em bé chào đời đến khi rau thai bong ra, em bé bú sữa mẹ sẽ kích thích cơ thể của mẹ sản xuất ra nhiều sữa hơn để đáp ứng với nhu cầu bú sữa của con
Ở cơ thể người mẹ, sữa được sản xuất từ mô tuyến vú. Mô tuyến vú có cấu tạo các thùy xếp theo hình nan hoa và tập trung về núm vú. Sữa sẽ đổ từ các tiểu thùy về thùy rồi sau đó chảy tới xoang chứa sữa và tiếp tục đi tới các ống sữa ở núm vú.
Nếu trong lòng ống dẫn sữa bị hẹp lại sẽ dẫn đến tác hại tại vị trí bị tắc xuất hiện những hòn cục do sữa đông kết.
Trong khi đó, sữa mẹ vẫn được tiết ra liên tục gây sự tắc nghẽn này khiến ống dẫn sữa trước chỗ bị tắc ngày càng căng giãn chèn lên các ống dẫn sữa khác và điều này sẽ dẫn đến tình trạng tắc sữa ngày càng trầm trọng và gây nguy hiểm hơn cho sức khỏe.
Nhiều người quan niệm ngực to sẽ sản xuất được nhiều sữa hơn ngực nhỏ nhưng thật sự đây là một sự hiểu lầm và thực tế không phải như vậy. Người ngực to chỉ có số lượng mô mỡ và mô liên kết nhiều hơn còn trong khi đó lượng sữa lại phụ thuộc vào số lượng mô tuyến vú mà trong khi đó số mô tuyến vú của mỗi người lại gần như không chênh lệch nhiều.
Trường hợp nào dễ bị tắc tia sữa
Tắc tia sữa sau sinh là hiện tượng phổ biến nhất, ước tính có khoảng 15% phụ nữ bị tắc sữa trong vòng 3 – 4 tuần đầu tiên sau khi sinh con. Tuy vậy, tắc tia sữa vẫn có thể bị mắc phải ở nhiều thời điểm khác mà không thể ngờ đến.
Tắc tia sữa ở người mẹ trong giai đoạn đang cho con bú
Tắc tia sữa khi cho con bú là trường hợp chiếm đa số các trường hợp mẹ hay bị tắc tia sữa. Các mẹ sinh thường khả năng sẽ ít bị tắc hơn so với các mẹ sinh mổ hoặc sinh con lần đầu. Khi bị tắc tia sữa trong giai đoạn đang cần điều trị ngay vì nếu mẹ không được chữa trị có thể kéo dài nhiều ngày và thậm chí dài lâu không dứt bệnh và gây những tác hại nguy hiểm.
Khi câu hỏi mẹ bị tắc tia sữa có nên cho con bú không? Thì câu trả lời là nên bởi vì hoạt động mút vú mẹ của em bé sẽ làm cho sữa được thoát bớt ra ngoài, từ đó hạn chế tình trạng căng tức khó chịu ở bầu vú. Ngược lại nếu mẹ dừng và không cho bé bú nữa trong thời gian này chắc chắn là tình hình sẽ càng trầm trọng và gây những tác hại đến sức khỏe.
Tắc tia sữa khi mang bầu
Hầu như tình trạng tắc tia sữa ở bà bầu khá hiếm gặp và dấu hiệu ban đầu có chăng chỉ là tình trạng bầu ngực cương tức khó chịu hơn vì tuyến sữa bắt đầu hoạt động mạnh hơn. Từ quý thứ 2 của thai kỳ trở đi thì hiện tượng căng tức bầu ngực sẽ diễn ra thường xuyên, vì thế đòi hỏi mẹ phải sử dụng một loại áo ngực phù hợp hơn.
Mẹ đang cho con bú nhưng mang thai có bị tắc tia sữa không?
Nếu mẹ cai sữa cho con đột ngột có thể gây ra tình trạng tắc tia sữa. Khi cho bé bú, tử cung co thắt nhưng nếu mẹ không gặp phải những tình trạng dưới đây sẽ không ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của thai nhi trong bụng nên mẹ có thể cho bé bú bình thường.
Một số trường hợp sau người mẹ bị bắt buộc phải cai sữa sớm cho bé khi có bầu nếu không sẽ gây nguy hiểm
Mẹ có tiền sử sảy thai trước đó.
Mẹ mang thai những tháng cuối nên cai sữa sớm cho con nếu không có thể gặp phải tình trạng sinh non.
Tắc tia sữa sau khi cai sữa cho con
Sau khi cho con ngừng bú mẹ thì tuyến sữa cũng sẽ tiết sữa ít dần nhưng một số trường hợp ít gặp tuyến sữa vẫn tiết nhiều gây ra ứ đọng và tắc tia sữa.
Sau khi cho con ngừng bú mẹ thì tuyến sữa cũng sẽ tiết sữa ít dần
Hiện nay thì nguyên nhân do đâu mà tắc tia sữa sau sinh lại càng nhiều phụ nữ mắc phải?
Thật đáng lo ngại là tỷ lệ các mẹ bị tắc tia sữa khi cho con bú hiện nay ngày càng tăng cao. Qua thống kê có một số lý do phổ biến dẫn đến tình trạng này đó là:
– Do tỷ lệ các mẹ sử dụng phương án sinh mổ ngày càng tăng cao trong khi đây lại là một trong những nguyên nhân điển hình dẫn đến tắc tia sữa ở mẹ sau khi sinh.
– Mẹ thường cai sữa cho bé rất sớm và cho bé uống sữa công thức ngay từ những tháng đầu đời.
– Căng thẳng vì nuôi con do tâm lý chưa sẵn sàng làm mẹ và tác động từ những người xung quanh khiến mẹ luôn trong tình trạng stress nặng hoặc trầm cảm sau sinh.
Tất nhiên ở mỗi trường hợp có thể do nhiều nguyên khác nữa và đây chỉ là trường hợp hay gặp nhất khiến các mẹ bị tắc tia sữamỗi trường hợp có thể do nhiều nguyên khác
Những dấu hiệu tắc tia sữa dễ nhận biết ở mẹ sau sinh cần phải chú ý
Tắc tia sữa có thể diễn biến từ từ với những dấu hiệu chậm xuất hiện hoặc xảy ra khá đột ngột song mẹ vẫn có thể nhận biết sớm dấu hiệu tắc tia sữa nhờ vào một số biểu hiện dễ gặp sau đây:
Một buổi sáng thức dậy cơ thể người mẹ bỗng thấy mệt mỏi và buồn nôn, đau đầu hơi sốt, nhưng dấu hiệu tắc tia sữa này cũng chưa thể đưa kết luận được rằng mẹ bị tắc sữa.
Dấu hiệu tắc tia sữa biểu hiện ra bên ngoài
Mệt mỏi và sốt nhẹ là dấu hiệu cảnh báo đầu tiên người mẹ có nguy cơ bị tắc tia sữa
– Bầu ngực hơi căng tức một chút và khi con bú thấy sữa ra ít và con bú chưa no đã nhả ti mẹ nhưng bầu vú vẫn căng chưa bị xẹp. Đây là dấu hiệu dễ thấy giúp mẹ phát hiện mình tắc tia sữa.
– Khi bị tắc tia sữa ở mức độ trầm trọng hơn thì mẹ bắt đầu cảm nhận rõ rệt cơn đau nhức ở hai bầu ngực. Trường hợp tắc tia sữa lúc này đã xuất hiện hậu quả gây sốt và có thể đau âm ỉ lan đến nách hoặc tắc sữa có hạch ở nách có thể gây ra những tác hại ban đầu đến sức khỏe của mẹ.
– Ống dẫn sữa bị bít kín và đã có hiện tượng sữa đông thành các cục nhỏ trong bầu ngực mà mẹ có thể cảm nhận được bằng tay khi sờ vào, cho con bú không còn thấy ra sữa, mặc dù đã dùng máy hút hoặc tay nặn cũng không có kết quả khả quan.
– Cơ thể người mẹ sốt cao mệt mỏi triền miên và bên ngoài thì nhìn thấy đầu vú ửng đỏ sưng.
– Khi tình trạng đã xuất hiện đủ dấu hiệu nếu không được điều trị ngay có thể khiến người mẹ bị mắc phải biến chứng nguy hiểm tắc tia sữa có mủ.
Những nguyên nhân tắc tia sữa điển hình mà các mẹ hay gặp phải
Theo thông tin tham khảo từ các sách y học cổ truyền thì sữa bị ứ đọng do can khí uất trệ, vị nhiệt ngưng trệ hoặc nhiễm độc tà là những yếu tố thuận lợi cho tắc tia sữa hình thành và phát triển.
– Tắc tia sữa do sữa non ứ đọng: Sau sinh cho con bú quá muộn làm sữa non vốn dĩ đã rất đặc đông lại lại bị bít kín đường đi của sữa trưởng thành trong ống dẫn sữa hay tình trạng sữa mẹ tiết ra nhiều nhưng mẹ cho con bú ít dẫn đến thay đổi đột ngột tần suất cho bú cũng sẽ gây ứ đọng và tắc tia sữa.
Điều cần phải làm ngay là mẹ hãy cho bé bú càng sớm càng tốt sẽ giúp giải phóng lượng sữa non tránh gây tắc và ứ đọng tại ống sữa
Tắc sữa do chưa được chuẩn bị tốt:
Mẹ đừng quá lo lắng phải làm gì trong trường hợp này
– Tắc tia sữa do mẹ chưa day đều bầu vú vì sau khi sinh sữa bắt đầu tiết nhiều hơn khiến ống dẫn của mẹ chưa thích ứng kịp và gây ra hiện tượng tắc nghẽn.
Mẹ đừng quá lo lắng phải làm gì trong trường hợp này và chỉ dùng hai bàn tay xoa nhẹ nhàng bầu vú để ống dẫn được lưu thông và xuống sữa nhiều hơn.
– Tắc tia sữa do nguyên nhân sữa còn thừa sau khi bé bú hoặc sau hút sữa vì bé mới sinh thường bú ít nên sữa đổ xuống sẽ bị thừa và sau đó lượng sữa này tiếp tục rỉ ra ngoài và các yếu tố ngoài môi trường sẽ làm sữa bị ôi gây mất vệ sinh và làm ứ đọng đường ra của sữa ở đầu vú.
Khi mẹ dùng máy hút sữa mà chưa hút hết được sữa ra cũng có thể dẫn đến tình trạng tắc sữa.
Cách khắc phục các mẹ có thể làm như sau dùng tay bóp nhẹ đầu vú để lượng sữa thừa còn lại được thoát ra ngoài và sau đó vệ sinh đầu vú sạch sẽ.
Tắc tia sữa do nguyên nhân chưa cho bú đúng cách:
– Tắc tia sữa có nguyên nhân do mẹ thay đổi tần suất cho con bú vì làm cho lượng sữa vẫn tiết ra đều nhưng không được sử dụng nên gây tắc ứ đường dẫn sữa.
Cách khắc phục trong trường hợp này là mẹ hãy chịu khó cho con bú hơn hoặc nếu không thì mẹ hãy nhờ đến sự trợ giúp của máy hút sữa để ổn định lượng sữa tiêu thụ mỗi ngày.
người mẹ cần chịu khó cho con bú nhiều hơn
– Nguyên nhân do can khí uất trệ tức là tinh thần bị căng thẳng và stress khiến cho các chức năng vận hóa của Tỳ vị bị ảnh hưởng gây sữa bị ứ đọng rồi tắc nghẽn. Cách giải quyết ở đây tốt nhất chính là để mẹ được nghỉ ngơi thư giãn và chơi đùa cùng con để tâm trạng được tốt hơn.
– Nguyên nhân gây tắc sữa do vị nhiệt ngưng trệ nghĩa là ăn uống thất thường làm Tỳ vị bị tổn thương làm Nhũ lạc mất tuyên thông khiến vú sưng đau.
– Nguyên nhân do cơ thể nhiễm độc tà hoặc hàn độc bao gồm nhiễm lạnh khiến cơ thể suy nhược gây bệnh cũng có thể là nguyên nhân gây tắc tia sữa.
Tác hại tắc tia sữa có thể gây nguy hiểm như thế nào cho mẹ
Nguy cơ cao mắc áp xe vú hoặc viêm tuyến vú
Nhiều mẹ có những suy nghĩ đơn giản cho rằng việc tắc sữa không nguy hại gì quá lớn và có thể thay thế bằng cách cho bé phải tìm thêm nguồn sữa khác ngoài sữa mẹ nhưng thực tế tắc tia sữa lại vô cùng nguy hiểm nhất là với mẹ.
Mẹ bị tắc sữa có nguy cơ cao mắc áp xe vú hoặc viêm tuyến vú lâu dần trở thành các dải xơ hóa hay u xơ tuyến vú thậm chí dẫn đến ung thư vú.
Viêm tuyến vú:
Tác hại rất nguy hiểm dẫn đến bầu ngực tiếp tục sưng to và rất đau sờ bầu ngực thấy có nhiều cục cứng nặn sữa không ra đầu vú sưng tấy.
Áp xe vú:
Gây đau và mưng mủ ở tuyến vú gây đau tức dữ dội và gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Trường hợp áp xe vú thường xảy ra sau khi người mẹ bị tắc tia sữa từ 1 tuần trở lên mà không được điều trị.
Hình thành các dải xơ hóa và u xơ tuyến vú do tắc tia sữa lâu ngày không được điều trị. Nguyên nhân tình trạng này không quá phổ biến nhưng cũng không hiếm gặp.
Đa phần những mẹ bị tắc sữa đều cảm thấy căng tắc sưng đau vùng ngực thậm chí là sốt. Điều này tác hại rất nhiều đến sức khỏe mẹ nếu kéo dài sức khỏe của mẹ có thể bị suy nhược cơ thể cùng những biến chứng vô cùng nguy hiểm.
Quá trình tiết sữa có nhiều ảnh hưởng cho mẹ nếu không khắc phục sớm có thể dẫn đến tình trạng mất hẳn sữa.
Tắc sữa là nguyên nhân khiến bé không đủ sữa để bú và lúc này mẹ sẽ rơi vào trạng thái căng thẳng, stress áp lực từ những lời phàn nàn của người thân. Nếu không cẩn thận mẹ có thể bị trầm cảm sau sinh và rất tiếc là nhiều trường hợp xấu đã xảy ra khi mẹ lâm phải tình trạng nguy hiểm này.
Trẻ không được bú sữa mẹ được coi là một “tội ác” mà vô tình mẹ gây ra. Nếu không được bú sữa mẹ trong những năm đầu đời sức đề kháng của trẻ em sẽ kém đi rất nhiều dẫn đến con chậm lớn kém thông minh và thậm chí một số trường hợp khi bé sử dụng sữa ngoài bị dị ứng sốc sữa hoặc sặc sữa có thể dẫn đến nguy cơ tử vong cho trẻ. Hậu quả hệ lũy còn ảnh hưởng đến tăng trưởng cho con sau này.
Giải pháp phòng tránh tắc tia sữa sau sinh mà các mẹ có thể dễ dàng áp dụng
Trong nhiều trường hợp, mẹ có thể bị tắc sữa mà không tìm được nguyên nhân thì các biện pháp phòng chống tắc tia sữa sau sinh không mang lại hiệu quả tuyệt đối nhưng về cơ bản có thể giúp sản phụ giảm được tỉ lệ mắc bệnh đến mức cao nhất.
Ngược lại, nếu sau khi chữa khỏi mà mẹ không thực hiện các biện pháp phòng ngừa thì cũng rất dễ dẫn đến trường hợp bị tái phát tắc tia sữa.
Bởi vậy, những việc mẹ cần làm ngay sau khi đã chữa khỏi là:
– Cho con bú mẹ ngay sau khi sinh càng sớm càng tốt tránh tình trạng tắc sữa non bị vón cục. Khi cho bé bú hãy để “da kề da” giúp kích thích tuyến sữa của mẹ hoạt động tốt hơn.
– Cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời nên cho bé bú bất cứ khi nào bé có nhu cầu chứ đừng bắt con phải bú mẹ theo một khung giờ cứng nhắc. Đây là chính là cách tốt nhất để bé phát triển toàn diện và phòng ngừa tắc tia sữa cho mẹ.
Chữa tắc tia sữa và cách phòng tránh hiệu quả
Cho con bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời là tốt nhất cho cả mẹ và con và thậm chí có thể kéo dài đến 1 năm để đảm bảo sức khỏe sau này.
Cho con bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời là tốt nhất
– Chú ý đến tư thế bắt núm vú của con để đảm bảo con bú được nhiều sữa nhất và dễ nuốt nhất và cho bú hết 1 bên ngực rồi mới cho bú sang bên còn lại. Nếu trong một cữ con bú không hết thì mẹ dùng máy hút sữa hoặc tay vắt sữa ra bình và bảo quản trong tủ lạnh.
– Luôn vệ sinh sạch sẽ ngực trước và sau khi cho bú hoặc dùng máy hút sữa nhất là phần đầu vú.
– Cho bé bú khoảng 20 phút mỗi bên sau đó mới chuyển sang bên còn lại để bé tận hưởng đủ chất béo và chất đạm có trong sữa cuối.
Chăm sóc cơ thể
– Tắm sạch sẽ dưới nước ấm ở vòi hoa sen và thường xuyên massage bầu vú theo vòng tròn hướng ra đầu vú để đánh tan các cục sữa đông (nếu có).
– Ăn uống đủ chất theo chế độ dinh dưỡng hàng ngày và uống đủ nước và vận động đều đặn sẽ giúp đảm bảo sức khỏe và tránh suy nhược thần kinh.
– Thư giãn và giải tỏa Stress sẽ giúp sữa mẹ về ổn định và chất lượng hơn.
Trong tất cả các trường hợp, tắc tia sữa sau sinh không được để quá 1 tuần mà không có biện pháp điều trị. Nếu thấy tình trạng tắc sữa kéo dài quá 3 ngày và đã dùng đủ mọi biện pháp nhưng không khắc phục được thì người mẹ cần được đưa đến bệnh viện để bác sĩ can thiệp kịp thời.
cách vô cùng đơn giản giúp mẹ gọi sữa về
Sử dụng các sản phẩm thiên nhiên giúp chữa tắc tia sữa.
Nếu mẹ đã cố gắng sử dụng những cách trên mà không chữa tắc tia sữa triệt để thì có một cách vô cùng đơn giản giúp mẹ gọi sữa về đó là sử dụng sản phẩm lợi sữa Latifol. Thực phẩm sức khỏe lợi sữa Latifol với thành phần gồm chè vằng, thông thảo, đinh lăng và tam thất được điều chế và sản xuất bằng công nghệ hiện đại giúp tăng khả năng hấp thụ và là những vị thuốc vô cùng hiệu quả trong việc bồi bổ sức khỏe và lợi sữa cho mẹ sau sinh.
vô cùng hiệu quả trong việc bồi bổ sức khỏe và lợi sữa cho mẹ sau sinh
Thực phẩm sức khỏe lợi sữa Latifol có tác dụng tốt trong việc kích thích tiết sữa mẹ và giúp sữa mẹ đặc và thơm hơn. Sử dụng sản phẩm còn giúp giảm nguy cơ biến chứng do tắc tuyến sữa, viêm tắc tia sữa như áp xe vú, viêm tuyến vú cho mẹ và giúp các mẹ nhanh lấy lại vóc dáng trước khi sinh.
Lợi sữa Latifol không phải là thuốc mà là sản phẩm được bào chế từ các vị thảo dược vô cùng quý giá
Được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, các nguyên liệu đầu vào được lấy từ nguồn nguyên liệu sạch và được chế biến kĩ lưỡng nên sản phẩm rất an toàn cho mẹ và bé khi sử dụng. Sản phẩm được sản xuất theo dưới dạng viên nén nên rất thuận tiện sử dụng đúng và đủ liều lượng sử dụng theo liệu trình có hiệu quả rất tốt.
Theo liệu trình sản phẩm rất an toàn cho người sử dụng và để đạt được hiệu quả cao nhất các mẹ nên kiên trì sử dụng trong vòng từ 2 đến 4 tuần.
