Câu chuyện của một bà mẹ có con bị rối loạn tăng động giảm chú ý dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn trong mắt của một đứa trẻ bị ADHD, mọi thứ khác biệt đến mức nào.
Đối với một đứa trẻ phát triển bình thường, 31 hương vị kem để lựa chọn là một “thiên đường”. Chúng sẽ có nhiều cơ hội thưởng thức những vị kem mà chúng yêu thích. Chúng bắt đầu suy nghĩ mình sẽ ăn loại nào trước, loại nào sau… Nói tóm lại, với những đứa trẻ này, nhiều hương vị kem hơn đồng nghĩa với việc chúng sẽ vui hơn.
Tuy nhiên, những đứa trẻ lớn lên với chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) thì lại khác. 31 vị kem để lựa chọn là một vấn đề lớn đối với chúng. Bất kể hoạt động gì, có quá nhiều lựa chọn sẽ khiến chúng thấy đó là một thử thách quá lớn.
Quá nhiều lựa chọn nhưng quá ít thời gian để suy nghĩ
Trẻ bị Tăng động giảm chú ý khó khăn trong các lựa chọn
Khi chúng tôi dẫn con đi ăn buffet, tôi nhận ra rằng nó không bao giờ có thể tự chọn món ăn cho mình vì có quá nhiều món ăn bày ra trước mắt nó. Mọi người luôn phải chờ đợi rất lâu để bé đưa ra quyết định cuối cùng. Chưa kể có những lần bé liên tục thay đổi quyết định của mình một cách nhanh chóng.
Tình hình chỉ được cải thiện khi tôi cung cấp cho bé một số lựa chọn hạn chế như cua hay tôm, cơm hay bánh mì, uống nước cam hay nước đậu nành…
Không thể ghi nhớ vật/người đã rời khỏi tầm mắt
Các nhà tâm lý học cho rằng, với những em bé bình thường, ký ức về một người (có thể là bạn thân, người thân…) khi người đó đi xa có nhiều khả năng vẫn còn tồn tại trong tâm trí của bé. Song đối với trẻ bị Tăng động giảm chú ý, điều này hoàn toàn ngược lại.
Đối với trẻ bị Tăng động giảm chú ý, trẻ chỉ có thể nhớ một người khi gặp người đó. Sau đó, nếu người đó không còn bên cạnh trẻ, chúng không còn nhớ gì về họ dù trước đó đã từng thân quen hoặc gặp mặt thường xuyên
Ngay cả khi có một thứ gì đó xuất hiện rõ ràng trong tầm mắt của trẻ, nó cũng ít có khả năng để lại ấn tượng trong suy nghĩ của chúng. Như cậu bé trong câu chuyện này thường có thói quen để quần áo dưới sàn nhà nhưng nhiều ngày trôi qua, con không hề hay biết đó là quần áo của mình dù đi qua, đi lại khu vực ấy mỗi ngày. Hơn nữa, không gian sống của cậu bé luôn chất đầy những món đồ bị cậu bé lãng quên dù đó từng là món đồ bé rất yêu thích.
Trẻ bị ADHD cần nhiều nỗ lực, công sức và thời gian để thực hiện một nhiệm vụ đơn giản
Mọi em bé bình thường đều sẽ tự thực hiện những tính toán phù hợp với khả năng của bản thân khi nhận một nhiệm vụ nào đó. Chúng cân nhắc các yếu tố cơ bản như tầm quan trọng của nhiệm vụ và mức độ nỗ lực cần thiết để hoàn thành. Sau đó, chúng thực hiện nhiệm vụ được giao và có được kết quả tương ứng với sự tính toán đó.
Với đứa trẻ bị chứng Tăng động giảm chú ý thì không có được sự tính toán và cân bằng đó. Mọi nhiệm vụ chúng phụ trách đều cần một sự nỗ lực rất lớn để thực hiện dù nó có đơn giản hay không.
Đôi khi, quá trình thực thi nhiệm vụ của trẻ mất quá nhiều thời gian, quá nhiều khó khăn để hoàn thành nên nếu không kiên nhẫn, người lớn thường phải làm thay chúng.
Cha mẹ của trẻ bị rối loạn tăng động giảm chú ý cũng phải mất rất nhiều công sức để giải thích cho bé hiểu cuộc sống sẽ phức tạp thế nào nếu chúng ta không nỗ lực thực hiện những nhiệm vụ đơn giản như phân loại quần áo bẩn, để đồ đạc gọn gàng… nhưng hầu như những lý giải đó đều vô nghĩa. Bé không thể tiếp thu hoặc nắm bắt vấn đề.
Trẻ bị Tăng động giảm chú ý không có khái niệm về thời gian
Những đứa trẻ hoặc người lớn mắc chứng Tăng động giảm chú ý đều có sự đấu tranh đáng kể để làm quen với khái niệm thời gian nhưng hầu như ít có người hiểu được. Trở lại câu chuyện của cậu bé phía trên, khi bé được mẹ phân công một nhiệm vụ bé không yêu thích như lau bàn, hút bụi thảm, cậu bé sẽ phản ứng theo kiểu đó là việc mãi mãi không thể hoàn thành.
Song khi cậu bé đang tham gia vào một hoạt động thú vị như chơi game hoặc một trò chơi vận động bé yêu thích và được yêu cầu dừng lại vì đã hết giờ chơi, cậu bé thường hét to rằng: “Con chưa chơi gì cả”.
Trên thực tế, lượng thời gian dành cho việc lau bàn hoặc hút bụi thảm chỉ mất khoảng 3 phút so với 60 phút chơi game. Tuy nhiên, trẻ bị Tăng động giảm chú ý có nhận thức sai lệch về khái niệm thời gian nên chúng luôn cho rằng cuộc sống không công bằng với những niềm yêu thích của chúng. Cách tốt nhất cho cha mẹ trong trường hợp này là hãy sử dụng đồng hồ bấm giờ hoặc cho con sử dụng đồng hồ trước khi thực hiện bất cứ hoạt động gì.
