Nhũ hương đã được sử dụng từ lâu đời cho bệnh viêm khớp và các loại bệnh viêm khác. Nhũ hương còn được gọi là olibanum, đó là nhựa của một số loại cây nhũ hương.
Nhũ hương được sử dụng khá phổ biến để chữa bệnh giang mai, hen suyễn và ung thư. Các ứng dụng khác của loại thuốc này bao gồm trị viêm loét đại tràng, đau bụng, sốt theo mùa, đau họng, giảm đau trong thời kỳ kinh nguyệt.
Nhũ hương cũng được sử dụng như một chất kích thích, làm tăng lưu lượng nước tiểu và để kích thích kinh nguyệt.
Đặc điểm của cây nhũ hương
Cây hắc lục hương có chiều cao trung bình khoảng 4 – 5m, có khi lên tới 6m.
Hắc lục hương thuộc loại cây khô, khỏe, vỏ ngoài trơn bóng, màu vàng nâu nhạt.
Lá mọc xen kẽ và khá dày, ở phía ngọn cây thì thưa hơn. Lá kép dạng cánh lẻ, dài khoảng 15 – 25cm, cuống có lông màu trắng. Những lá nhỏ hơn mọc đối nhau từ 7 – 10 đôi, không có cuống, đáy lá nhỏ và to dần lên trên, hình trứng, dài khoảng 3,5cm. Lá ở đỉnh dài 7,5cm, rộng 1,5cm, đầu tù, vùng đáy hình tròn, mép có răng cưa, hai mặt phủ lông trắng.
Hoa nhỏ, mọc thành từng cụm nhưng thưa, nụ hình trứng. Hoa có 5 cánh, màu vàng nhạt, dài gấp 2 lần đài hoa.
Hạch quả hình trứng ngược, đầu tù, dài khoảng 1cm, vỏ chất thịt.
Thành phần dược chất của cây nhũ hương
Trong cây hắc lục hương, nhựa cây chiếm đến 60 – 70%, còn lại là gôm và tinh dầu. Thành phần dược chất có trong nhựa cây bao gồm:
Free alpha, beta- boswellic acid, olibanoresene.
Một số chất khác như: O-acetyl-Bêta-Boswellic acid, epilupeol acetate, dihydroroburic acid Ernesto Fattorusso,…
Tác dụng của nhũ hương
Tác dụng của nhũ hương rất tốt nên được sử dụng nhiều trong các bài thuốc Đông y. Loại dược liệu này có vị cay, đắng, tính ôn, chủ trị độc thũng, ngứa, ác khí, giúp bổ can, tiêu phù, hoạt huyết,…
Theo Y học hiện đại, nhựa từ cây hắc lục hương còn có tác dụng sau:
Trị nhức đầu, đau mắt, gân co cứng.
Có tác dụng với những người bị chậm hoặc tắc kinh.
Trị đau vùng thượng vị, phong thấp, trấn thương ngoại khoa.
Có tác dụng tiêu độc nên thường dùng để trị mụn nhọt sưng đau hoặc vết thương khó lành.
Trị hạch ở vú.
Có tác dụng với những người bị viêm gan, đau vùng gan.
Trị cảm lạnh, viêm xoang, viêm phế quản.
Giúp cải thiện giấc ngủ, có lợi với những người bị trầm cảm và phụ nữ có thai.
Nhựa cây hắc lục hương còn được dùng để đuổi côn trùng và muỗi, từ đó làm giảm tỷ lệ người mắc sốt rét và những bệnh liên quan.
Tác dụng của nhũ hương trong điều trị sưng đau do ngoại thương
Cách dùng nhũ hương hiệu quả
Cách dùng nhũ hương rất hiệu quả trong điều trị một số loại bệnh, tuy nhiên không phải ai cũng biết cách sử dụng sao cho tốt nhất. Dưới đây là một số cách dùng loại dược liệu này mà bạn có thể tham khảo:
Giúp giảm đau, trừ ứ
Nhựa từ cây hắc lục hương giúp giảm đau do chấn thương ngoài, ứ huyết gây sưng đau. Người bệnh có thể tham khảo 1 trong các bài thuốc sau:
Bài thuốc 1:
Thành phần: Nhũ hương, một dược, xuyên khung mỗi loại 6g; bạch chỉ, đan bì, xích thược, sinh địa mỗi lại 12g; cam thảo 4g.
Cách làm: Các vị thuốc trên đem tán thành bột mịn.
Cách dùng: Mỗi lần uống 4g hỗn họp bột trên, ngày 2 lần. Nếu không uống được thuốc dạng bột, người bệnh có thể dùng các loại dược liệu trên sắc thành thuốc uống hết trong ngày.
Bài thuốc 2:
Thành phần: Nhũ hương, chu sa, một dược mỗi loại 6g; huyết kiệt, hồng hoa mỗi loại 8g; xạ hương 2g; băng phiến 4g; nhi trà 12g.
Cách thực hiện: Tất cả đem tán thành bột mịn.
Cách dùng: Mỗi lần lấy 2 – 3g hỗn hợp bột trên uống cùng rượu, sử dụng hàng ngày trong khoảng thời gian nhất định sẽ mang lại hiệu quả.
Bài thuốc 3:
Trị đau do trấn thương, ứ huyết nhưng da không bị rách
Thành phần: Nhũ hương sống, một dược sống, giun đất cổ trắng, bạch chỉ mỗi loại 125g; xuyên ô sống, thảo ô sống, tử kính bì mỗi loại 250g; thịt cóc 8g; nam xuyên tiêu 63g; nam tinh sống 200g.
Cách làm: Tất cả đem nghiền chung thành bột mịn, sau đó trộn thêm dấm, hành, đường đỏ, nước, lòng trắng trứng gà hoặc rượu thành thuốc để đắp lên chỗ bị thương. Sử dụng phương pháp trên mỗi ngày cho đến khi hết đau và hết tụ huyết.
Giúp tiêu nhọt, thoát mủ
Người bệnh có thể tham khảo 1 trong các bài thuốc sau:
Bài thuốc 1:
Trị đau, sưng do mụn nhọt.
Chuẩn bị: Nhũ hương, một dược mỗi loại 6g; địa hoàng, thiên hoa phấn, hoàng kỳ, mẫu lệ, ngưu bàng tử mỗi loại 12g; kim ngân hoa 20g; cam thảo 4g.
Cách làm: Các loại dược liệu trên đem trộn đều rồi sắc thành thuốc uống trong ngày.
Bài thuốc 2:
Trị vết loét lâu ngày, bệnh chàm (eczema), sưng độc nhưng không rõ nguyên nhân.
Chuẩn bị: Bột nhũ hương, một dược mỗi loại 20g; colophan 250g; một dược 12g; hạt thầu dầu 200g.
Cách thực hiện: Hạt thầu dầu bóc bỏ vỏ rồi giã nát, sau đó thêm bột colophan giã cùng đến khi có dạng mỡ. Tiếp đó, thêm các dược liệu còn lại vào giã đều.
Cách dùng: Rửa sạch chỗ đau rồi dùng thuốc trên bôi lên một lớp mỏng, dùng bằng cố định lại để không bị trôi thuốc do va chạm. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần, dùng đến khi khỏi hẳn.
Bài thuốc 3:
Trị lao hạch.
Chuẩn bị: Nhũ hương, một dược, hoa hồng, băng phiến, bạch chỉ, tam thất môi loại 2g; xạ hương 0,4g; hải mã 1 đôi.
Cách thực hiện: Các dược liệu trên làm thành cao để đắp ngoài vết thương, sử dụng phương pháp trên kiên trì mỗi ngày sẽ mang lại hiệu quả.
Cách dùng nhũ hương trị viêm gan, đau vùng gan
Chuẩn bị: Một lượng vừa đủ nhũ hương, miết giáp, một dược, ngũ linh chi.
Cách làm:
Các vị thuốc trên đem sắc thành thuốc đặc sau đó tẩm thuốc lên băng gạc để đắp lên vùng đau khi còn ấm.
Cách dùng trị nhũ hạch
Chuẩn bị: Nhũ hương, hoàng bá, một dược, đại hoàng lượng bằng nhau.
Cách thực hiện: Tất cả đem tán thành bột rồi trộn đều với băng phiến.
Cách dùng:
Lấy một lượng vừa đủ hỗn hợp thuốc trên trộn cùng lòng trắng trứng để đắp lên vùng hạch bị đau. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần cho đến khi tiêu hạch.
Cách nhận biết nhũ hương thật giả
Có nhiều cách phân biệt các sản phẩm được bào chế từ nhựa cây hắc lục hương, người dùng nên chú ý những đặc điểm sau để mua được loại tốt nhất:
Loại thật thường có sắc trắng mở ở mặt ngoài, bên trong sáng bóng.
Khi cắn hơi dính răng và có mùi thơm đặc trưng.
Lúc đốt, khói tỏa ra mùi thơm, tro màu đen.
Tác dụng phụ của nhũ hương
Nếu không dùng với đường và dùng thuốc trên 6 tháng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Một số trường hợp dùng thuốc được bào chế từ nhựa cây hắc lục hương có thể gây đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.
Thuốc bôi da có thể gây dị ứng như phát ban, sưng mặt, khó thở với một số người.
Nếu nước thuốc sau khi sắc bị đục khi uống sẽ gây nôn, do đó người đau dạ dày nên hạn chế dùng.
Ngoài ra, không dùng thuốc cho phụ nữ có thai.
