Trước tình hình dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do Virus corona COVID-19 (2019-nCoV) vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp thì việc nắm chính xác các thông tin về bệnh như cơ chế lây truyền, cách phòng tránh… chính là cách đơn giản nhất để mỗi người dân góp phần chung tay đẩy lùi dịch bệnh. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về dịch bệnh bệnh viêm phổi cấp, mời các bạn cùng tham khảo. Bài viết tổng hợp từ trang tin chính thức của Bộ y tế và ý kiến các chuyên gia y tế.
[acf field=”toc-fixed-left”]Virus corona COVID-19 (2019-nCoV) là gì?
Virus corona COVID-19 (2019-nCoV) là một loại virus đường hô hấp mới gây bệnh viêm đường hô hấp cấp ở người và cho thấy có sự lây lan từ người sang người. Virus này được xác định trong một cuộc điều tra ổ dịch bắt nguồn từ khu chợ lớn chuyên bán hải sản và động vật ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. 2019-nCoV là chủng virus mới chưa được xác định trước đó. Ngoài chủng coronavirus mới phát hiện này, đã có 6 chủng coronavirus khác được biết tới ngày nay có khả năng lây nhiễm ở người.
Nguồn gốc của virus corona 2019 từ đâu ?
Các cơ quan y tế và đối tác y tế đang nỗ lực để xác định nguồn gốc của 2019-nCoV. Virus corona là một betacoronavirus, giống như MERS và SAR, tất cả đều có nguồn gốc từ vật chủ từ loài dơi. Virus corona là một họ virus lớn, phổ biến ở nhiều loài động vật khác nhau bao gồm lạc đà, mèo và dơi. Phân tích cây di truyền của virus này đang được tiếp tục để biết nguồn gốc cụ thể của virus. SARS, một loại coronavirus khác xuất hiện lây nhiễm cho người, bắt nguồn loài từ cầy hương, trong khi MERS, một loại coronavirus khác lây nhiễm cho người, bắt nguồn từ lạc đà
Cơ chế 2019-ncov lây lan như thế nào?
Virrus này ban đầu xuất hiện từ nguồn động vật nhưng có khả năng lây lan từ người sang người. Điều quan trọng cần lưu ý là sự lây lan từ người sang người có thể xảy ra liên tục. Ở người, virus lây từ người này sang người kia thông qua tiếp xúc với dịch cơ thể của người bệnh. Tùy thuộc vào mức độ lây lan của chủng virus, việc ho, hắt hơi hay bắt tay có thể khiến người xung quanh bị phơi nhiễm. Virus cũng có thể bị lây từ việc ai đó chạm tay vào một vật mà người bệnh chạm vào, sau đó đưa lên miệng, mũi, mắt họ. Những người chăm sóc bệnh nhân cũng có thể bị phơi nhiễm virus khi xử lý các chất thải của người bệnh.
Thời gian ủ bệnh do virus nCoV là bao lâu?
Thời gian ủ bệnh được hiểu là khoảng thời gian từ khi bị lây nhiễm virus cho tới khi khởi phát các triệu chứng bệnh. Thời gian ủ bệnh viêm phổi cấp ước tính trong khoảng 14 ngày.
Virus nCoV có tồn tại ở bề mặt đồ dùng không? Nếu có thì tồn tại trong bao lâu?
Virus nCoV có tồn tại ở bề mặt đồ dùng. Tuy nhiên hiện vẫn chưa rõ 2019-nCoV có khả năng sống trên bề mặt trong bao lâu. Mặc dù thông tin ban đầu gợi ý rằng virus có thể sống vài giờ trên bề mặt.
Nguy cơ khi mắc 2019-nCoV ở những người khác nhau có khác nhau không?
Thông thường trẻ nhỏ, người già và những người đang bị bệnh mãn tính như tăng huyết áp, bệnh tim, tiểu đường, bệnh gan và bệnh hô hấp sẽ có nguy cơ phát triển các triệu chứng nghiêm trọng hơn người khác.
Virus có lây truyền trong không khí hay không?
Có 2 con đường lây lan virus này bao gồm: Một là giọt bắn, bắn trực tiếp từ người bệnh sang người tiếp xúc. Khả năng lây lan phụ thuộc vào việc giọt bắn đi tới đâu, ở đây khoảng cách khoảng 2 mét. Trên 2 mét thì bạn có thể tránh được. Loại thứ hai là khí dung. Kích thước và trọng lượng của một số loại virus rất nhẹ. Nó có thể lơ lửng trong không khí khi mình ho, có thể bị gió thổi bay từ chỗ này sang chỗ khác. Do đó khả năng lây nhiễm bệnh xa hơn, bán kính rộng lớn hơn. Chúng ta cần hiểu rõ hai loại này. Như vậy virus không lây truyền trong không khí, virus này không đủ nhẹ để bay. Chỉ khi nào giọt bắn tiếp xúc trực tiếp với bạn thì mới có khả năng. Điều này cũng giải thích cho chuyện vì sao mang khẩu trang thông thường cũng có thể ngăn ngừa được virus. Vì khẩu trang có thể cản được giọt bắn.
Triệu chứng điển hình bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới virus corona
Về chủng mới virus corona COVID-19
Virus này ban đầu xuất hiện từ nguồn động vật nhưng có khả năng lây lan từ người sang người. Sự lây lan từ người sang người xảy ra liên tục. Nó là chủng mới hoàn toàn chưa được xác định trước đó. Cùng với SAR-CoV, MERS-CoV, COVID-19 là những chủng coronavirus nguy hiểm. Khi xâm nhập vào cơ thể người sẽ gây ra hội chứng viêm đường hô hấp cấp, dẫn đến suy hô hấp, thậm chí tử vong. Chủng mới virus corona COVID-19 lây truyền qua 4 con đường chính: – Lây qua tiếp xúc với dịch cơ thể của người bệnh (giọt nước bọt từ việc ho, hắt hơi, sổ mũi). – Lây trực tiếp: Do tiếp xúc với người bệnh, bao gồm cả việc bắt tay người bệnh mà không thực hiện các biện pháp phòng tránh. – Lây truyền gián tiếp: Khi chúng ta vô tình chạm vào các bề mặt bị nhiễm virus, sau đó đưa lên mắt, mũi, miệng. – Lây nhiễm qua đường phân: Những người chăm sóc bệnh nhân có thể bị phơi nhiễm virus khi xử lý các chất thải của người bệnh. Virus corona chủng virus mới gây bệnh viêm phổi cấp Hình ảnh mô phỏng chủng mới virus corona (COVID-19)
Triệu chứng khi nhiễm chủng mới virus corona COVID-19
Các triệu chứng khi nhiễm virus COVID-19 khá giống với cảm lạnh. Do đó để xác định có mắc bệnh hay không cần thực hiện xét nghiệm. Triệu chứng COVID-19 có thể từ nhẹ đến nặng, bao gồm: – Đau nhức đầu, khó chịu – Sốt cao (trên 38 độ) – Chảy nước mũi – Ho hoặc đau họng – Cảm thấy khó thở – Đau cơ, mệt mỏi Thực tế, ở mỗi người bệnh do sức đề kháng khác nhau sẽ có biểu hiện khác nhau. Thời gian ủ bệnh COVID-19 từ 2 đến 14 ngày. Lúc này, trong cơ thể đã có virus nhưng chưa có dấu hiệu gì rõ ràng. Khi khởi phát, COVID-19 sẽ gây sốt, tổn thương đường hô hấp. Trường hợp nặng, gây viêm phổi khiến bệnh nhân tử vong, nhất là các trường hợp có bệnh nền.
Nguyên nhân khiến dịch bệnh do chủng mới virus corona COVID-19 lây lan rộng
Những người không có triệu chứng vẫn có thể lan truyền virus COVID-19
Theo ước tính “rất thận trọng” của TS.Asok Kurup – Chủ tịch Hiệp hội tiến sĩ có chuyên môn bệnh truyền nhiễm, Học viện Y khoa (Singapore), mỗi người mắc bệnh COVID-19 có thể lây cho ít nhất 3 hoặc 4 người khác. Thực tế cho thấy, cơ chế lây nhiễm của virus này gần giống với H1N1 hay cúm hơn là SARS. Nó có thể lây nhiễm ngay khi các triệu chứng vẫn còn nhẹ, thậm chí những người không có triệu chứng (không có dấu hiệu bị bệnh). Có nghĩa là những người này có thể truyền virus trước khi phát bệnh mà không phát hiện được. Bởi vậy, số ca nhiễm COVID-19 cứ liên tục tăng, một “sự lây lan chưa từng thấy”.
Virus corona chủng virus mới gây bệnh viêm phổi cấp
Đeo khẩu trang là biện pháp cần thiết giúp phòng tránh dịch bệnh do virus corona.
“Số lượng lớn những người không có triệu chứng bị bệnh hoặc có các triệu chứng thứ yếu, ví dụ như cảm lạnh thông thường, có thể nhiều hơn 4 lần so với số bệnh nhân mà chúng ta đang hiện đang thấy. Họ chính là những người phát tán virus”, TS. Leong Hoe Nam (Trung tâm Chuyên gia Mount Elizabeth Novena) cảnh báo.
Du lịch quốc tế chính là nguyên nhân khiến dịch bệnh lây lan nhanh
Mặc dù ngay sau khi WHO phát cảnh báo COVID-19 là tình trạng y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế, nhiều quốc gia đã có sự đình chỉ và hạn chế các chuyến bay đi và đến Trung Quốc. Tuy nhiên, điều này vẫn không đủ để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Nói một cách dễ hiểu hơn thì rất nhiều người nhiễm bệnh COVID-19 nhưng không có triệu chứng trên khắp thế giới có thể vẫn đang đi du lịch và việc truyền bệnh là hoàn toàn có khả năng.
Phòng tránh
Những khuyến nghị cơ bản hàng đầu nhằm ngăn ngừa lây lan chủng virus viêm phổi Vũ Hán 2019-nCoV này, cũng như các tình trạng nhiễm bệnh nói chung, bao gồm:
Rửa tay thường xuyên; Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng Rửa tay thường xuyên để bảo vệ sức khỏe bản thân Che miệng và mũi khi ho, hắt hơi; Nấu chín kỹ thức ăn, nhất là thịt và trứng; Tránh tiếp xúc gần với bất cứ ai có triệu chứng bệnh về đường hô hấp, ví dụ như ho và hắt hơi. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hiện nay viêm phổi virus corona triệu chứng có thể xuất hiện từ 2 – 14 ngày sau khi tiếp xúc. Nghiên cứu mới trên hơn 1.000 bệnh nhân nhiễm nCoV ở Trung Quốc cho thấy có trường hợp thời gian ủ bệnh kéo dài lên đến 24 ngày, trong đó trung bình là khoảng 3 ngày.
