Chi tử (hạt dành) là tên của một loại dược liệu được sử dụng trong đông y. Loại dược liệu này có tên khác là Sơn chi tử hay quả dành dành. Cây thuộc họ cà phê. Cây thường được trồng ở miền Bắc nước ta. (Hạt dành dành)
Đặc điểm chi tử
Cây khá nhỏ, có chiều cao chỉ khoảng 1 đến 2m
Cây có hoa đẹp, nở vào mùa hè, tương đối giống với hoa hồng nên còn có thể trồng làm cảnh.
Thân cây thẳng và nhẵn
Lá sẫm bóng, mọc đối
Quả hình bầu dục nhưng có 6 đến 9 góc với 2 – ngăn. Quả chín có màu vàng đỏ, khá thơm, vị đắng.
Chi tử khô
Quả dành dành sẽ được thu hoạch từ tháng 8 đến tháng 11. Sau khi thu hoạch tươi, quả dành dành sẽ được phơi khô hoặc sấy ngay lập tức. Quả dành dành khô có tính hút ẩm mạnh. Vậy nên, bạn cần phải bảo quản cẩn thận khi sử dụng.
Tác dụng của chi tử
Hạt dành có tác dụng gì? Chữa bệnh bí tiểu.
Về cơ bản, cây xuất hiện trong rất nhiều bài thuốc chữa trị viêm bể thận, viêm đường tiểu hay tiểu tiện ít. Khi sắc nước uống, quả dành dành có tác dụng lợi tiểu hiệu quả.
Chi tử có tác dụng chữa bệnh chảy máu cam
Khi được sao kỹ, đặc biệt là vụn thành than thì dược liệu này có khả năng cầm máu rất hiệu quả. Vậy nên chúng còn được sử dụng để trị dứt điểm tình trạng chảy máu cam.
Hạt dành có tác dụng chữa bệnh bong gân
Nếu chẳng may bạn bị bong gân trong quá trình vận động, bạn có thể sử dụng quả dành dành để giảm đau, hạn chế viêm nhiễm ở vùng bị tổn thương.
Chi tử có tác dụng chữa bệnh nôn mửa
Nếu cảm thấy buồn nôn sau ăn, bạn có thể sử dụng thảo dược để cải thiện tình trạng này.
Hạt dành có tác dụng chữa bệnh viêm gan virut cấp
Dược liệu có khả năng ức chế vi khuẩn và kháng khuẩn tốt. Dựa vào đặc điểm này, quả dành dành được sử dụng trong các bài thuốc kháng khuẩn, điều trị viêm nhiễm; trong đó có viêm gan virut cấp.
Ngoài những lợi ích kể trên, dược liệu còn có những tác dụng dược lý khác như sau:
Giải nhiệt
Hạ huyết áp
An thần…
Hạt chữa bệnh
Cách dùng chi tử
Cách dùng chi tử chữa bệnh bí tiểu
Chuẩn bị: quả dành dành, cam thảo bắc mỗi loại có liều lượng là 15gr và 12gr; một ít hạt đười ươi
Thực hiện: Sắc tất cả các thành phần trên với 1l nước. Dùng uống trong ngày.
Chi tử
Cách dùng hạt dành chữa bệnh chảy máu cam
Chuẩn bị: Hạt quả dành dành
Thực hiện: Rang cho đến khi cháy đen rồi thổi nhiều lần vào mũi khi bị chảy máu
Cách dùng chi tử chữa bệnh bong gân
Chuẩn bị: quả dành dành, bột mì, lòng trắng trứng gà
Thực hiện: Tán hạt dành thành bột, rồi trộn với 2 nguyên liệu còn lại để được một hỗn hợp dạng sệt. Sau đó, bạn sử dụng hỗn hợp đắp lên vết thương.
Cách dùng hạt dành chữa bệnh nôn mửa
Chuẩn bị: 20 quả dành dành
Thực hiện: Sao qua một chút, bỏ phần vỏ ở bên ngoài. Sau đó, sử dụng những hạt đó để sắc nước uống hàng ngày.
Cách dùng chi tử chữa bệnh viêm gan virut cấp
Chuẩn bị: những nguyên liệu có trong bài thuôc “Nhân trần cao thang”, cụ thể là nhân trần cao, quả dành dành, đại hoàng.
Thực hiện: bạn sắc nước uống hàng ngày
Lưu ý: liều lượng các nguyên liệu sẽ được điều chỉnh để phù hợp với tình trạng bênh. Vậy nên, bạn cần có sự chỉ dẫn từ thầy thuốc.
Lưu ý khi dùng
Dược liệu không nên sử dụng cho những người đang bị mắc chứng tiêu lỏng, hư hàn. Đặc biệt, chỉ nên dùng chừng 8 đến 20gr hạt dành mà thôi, không dùng quá liều lượng cho phép.