Hạt mè đen là gì? Tác dụng của hạt vừng đen chữa bệnh gì và bổ dưỡng: Dưỡng huyết, bổ ngũ tạng, bền gân cốt, sáng mắt, trị sưng tấy, bỏng da, chữa táo bón, tăng cường dinh dưỡng. Cách dùng hạt mè đen tốt. Cách sử dụng hạt mè đen, bảo quản. Giá hạt mè đen bao nhiêu tiền 1kg, mua ở đâu.
Hạt mè đen là gì?
Hạt mè đen còn có tên gọi khác là hạt vừng đen, cự thắng tử, du tử miêu, hắc chi ma. Hạt mè đen có tên khoa học là Sesamum orientale L. Sesamum. Thuộc họ vừng. Cây mè đen được trồng ở hầu khắp các vùng miền trên cả nước. Hiện nay vừng đen được trồng nhiều nhất ở các tỉnh miền Trung như: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị…
Với các tên gọi khác nhau của hạt mè đen là hạt vừng đen, hắc chi ma. Từ lâu vừng đen đã được sử dụng và ưa chuộng bởi tác dụng mà nó đem lại. Vậy hạt mè đen là gì? Đây là một loại hạt có tên gọi tiếng anh là sesame indicum. Cây vừng đen là loại cây ra hoa thuộc chi vừng, có nguồn gốc từ Châu Phi. Trong thành phần của hạt vừng đen chứa nhiều chất dầu. Hạt vừng đen có vị thơm, được sử dụng làm thức ăn và làm các bài thuốc Đông y hiệu quả.
Đặc điểm hạt mè đen
Cây vừng đen là loại cây nhỏ, thân có nhiều lông, chỉ cao khoảng 65 đến 100cm. Màu sắc của thân cây hạt mè có màu xanh nhạt đến tím đỏ. Lá mọc đối xứng, đơn, không có lá kèm. Hoa trắng mọc đơn độc ở kẽ lá, lưỡng tính không đều, có cuống ngắn, Đài hơi hợp ở gốc. Quả nang dài, 4 ô mở thành 4 mảnh. Nhiều hạt nhỏ màu vàng hay nâu đen. Lá mầm chứa nhiều dầu.
Hoa của cây vừng đen có dạng giống hoa loa kèn, cuống hoa khá ngắn, tràng hoa tổng có 5 cánh tạo thành hình một chiếc chuông, loa. Ống hoa có chiều dài từ 3 đến 4cm mọc thành chùm ở các nách lá, mỗi chùm có khoảng từ 5 đến 8 hoa, mỗi cụm hoa có thể cho ra từ 4 đến 5 quả hạt mè.
Quả hạt mè là loại quả nang bên trong chứa rất nhiều hạt. Quả hạt vừng đen sẽ càng to khi đóng hạt ở trên vị trí cao, bên ngoài lớp vỏ quả hạt mè có thêm lớp lông. Hạt mè đen có màu đen tuyền, khi rang lên có mùi thơm đặc trưng.
Nước ta hạt vừng đen được trồng khắp nơi để lấy hạt ăn và xuất khẩu. Vào các tháng 7, 8, 9, người ta cắt toàn cây về, phơi khô, đập lấy hạt, phơi khô, loại bỏ tạp chất. Khi quả khô sẽ vỡ vỏ, người dân đập cho hạt văng ra khỏi quả, phơi khô làm thuốc.
Tác dụng của hạt mè đen
Hạt mè đen hay được gọi là hạt vừng đen có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe con người. Ngoài những vitamin cần thiết. Trong hạt vừng đen còn chứa rất nhiều khoáng chất tự nhiên và các hợp chất hữu cơ như: canxi, sắt, magiê, phốt pho, mangan, đồng, kẽm, chất xơ, thiamin, vitamin B6, axit folic, protein, và tryptophan. Vì vậy mà tác dụng của hạt vừng đen mang lại cho sức khỏe của con người là vô cùng lớn.
Còn theo Đông y, hạt mè đen có vị ngọt, tính bình, có tác dụng dưỡng huyết, nhuận táo, bổ ngũ tạng, hư nhược, ích khí lực, bền gân cốt, sáng mắt, thêm thông minh, dùng ngoài đắp trị sưng tấy, vết bỏng và làm cao dán nhọt… Ngoài ra, hạt mè đen còn được dùng để chữa táo bón và tăng cường dinh dưỡng.
Tác dụng phòng chống ung thư
Bên cạnh các khoáng chất thì hạt mè đen còn chứa axit phytic là một hợp chất chống ung thư mà ít ai biết đến. Nó hoạt động như một chất chống oxi hóa, giúp ngăn chặn hoạt động của các gốc tự do. Do đó nó không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh ung thư, mà còn giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, làm chậm quá trình lão hóa, cải thiện và ngăn ngừa bệnh tim mạch, ngăn ngừa các bệnh liên quan đến rối loạn nhận thức. Một số loại bệnh ung thư mà hạt vừng đen có thể ngăn ngừa được đó là: ung thư bạch cầu, ung thư vú, ung thư phổi, ung thư tuyến tụy, ung thư ruột kết và ung thư tuyến tiền liệt.
Tác dụng ổn định huyết áp
Lượng magie có trong hạt mè đen giúp giãn mạch máu giúp hạ huyết áp. Có thể bạn chưa biết, nhưng hàm lượng magie trong dầu vừng có thể cung cấp 25% nhu cầu magie hàng ngày trong cơ thể của bạn.
Công dụng của hạt mè đen giúp trị táo bón
Hạt mè đen có thể trị được táo bón rất tốt vì theo nhiều nghiên cứu, trong vừng đen có chứa rất nhiều tinh dầu, phytin, protein, choline, mehtyonin, có tính bình, vị ngọt, giúp thúc đẩy quá trình đi ngoài diễn ra dễ dàng hơn.
Tác dụng chữa thiếu sức cho sản phụ
Ở giai đoạn cuối của thai kỳ, phụ nữ nên sử dụng hạt mè đen 3 lần/ tuần để việc sinh nở dễ dàng hơn. Không chỉ có vậy, ăn mè đen cũng giúp phụ nữ có nhiều sữa, lợi sữa và làm tăng chất lượng sữa hơn. Vì trong hạt vừng đen có chứa nhiều canxi, vitamin và các dưỡng chất rất cần thiết cho cơ thể.
Cách dùng hạt mè đen
Hạt mè đen có vị ngọt, tính bình, không độc. Có tác động vào 4 kinh phế, tỳ, can và thận. Hạt vừng có chứa lượng tinh dầu rất cao, chiếm khoảng 50%, hàm lượng protein khá cao khoảng 20%. Ngoài ra còn có canxi oxaiat, lexitin, phytin, pentozan, cholin. Dầu vừng chứa hàm lượng axit báo không no rất cao.
Cách dùng làm thuốc bổ gan, thận, phòng ngừa ung thư
Chuẩn bị: Hạt mè đen 20g – 25g, hạt đậu đen 50g, lá dâu tằm khô 15g, gạo 80g. Tất cả đem nấu cháo ăn trong ngày. Mỗi ngày ăn 1 bát sẽ giúp tăng cường sức khỏe bổ gan thận và phòng chống ung thư hiệu quả.
Cách sử dụng làm thuốc bổ máu, dưỡng huyết, mạnh gân xương
Chuẩn bị: Hạt mè đen 300g đồ chín, phơi khô, sao vàng. Lá dâu non 500g rửa sạch, phơi trong râm hoặc nắng nhẹ cho khô, vò nát bỏ cuống và gân lá, sấy khô. Tán 2 thứ thành bột mịn, trộn đều. Thêm dầu mật ong đánh nhuyễn thành khối bột không dính tay, làm viên nhỏ khoảng 1g. Thuốc có màu đen, mềm, vị ngọt, mùi thơm. Ngày uống 2 lần sau bữa ăn. Người lớn sử dụng mỗi lần 10 – 20g; trẻ em 5 – 10g.
Cách sắc nấu hạt vừng đen giúp an thần, chữa mất ngủ
Chuẩn bị: Hạt mè đen 40g rang chín; hạt đỗ đen 40g sao; hạt muồng 20g sao; lá vông 40g; lá dâu non 40g, lạc tiên 20g, vỏ núc nác 12g sao với rượu. Tất cả đem khô, giã nhỏ, rây bột mịn, thêm đường và nặn nhỏ như hạt ngô. Người lớn uống 2 lần/ngày, mỗi lần khoảng 20g là được.
Cách nấu uống hạt mè đen trị táo bón
Chuẩn bị: Hạt mè đen 300g, rang chín, giã nhỏ, rây bột; lá cối xay 300g thái nhỏ, nấu với 2 – 3 lần nước rồi cô thành cao đặc. Trộn bột với cao, làm thành bánh có trọng lượng khoảng 5g. Mỗi ngày dùng 2 bánh, hãm với nước sôi để uống sau mỗi bữa ăn.
Hoặc bạn sử dụng hạt mè đen 20g; sinh địa, huyền sâm, mạch môn, sa sâm mỗi vị 16g; thạch hộc 12g. Tất cả phơi khô, sao vàng, tán bột, luyện với mật ong vừa đủ để làm viên, ngày uống 10 – 20g.
Cách sử dụng hạt vừng đen chữa sản phụ thiếu sữa
Chuẩn bị: Lấy 30g mè đen giã nhỏ; cùng với 50-60g gạo tẻ, cho vào nước nấu nhừ thành cháo và ăn. Món cháo này vừa có tác dụng lợi sữa, vừa nhuận tràng, thích hợp với phụ nữ sau khi sinh bị táo bón, và không đủ sữa cho con bú.
Hạt vừng đen là loại thực phẩm quen thuộc đối với người dân nước ta. Vừng đen là loạt cây nhỏ, hạt bé, thân có nhiều lông. Lá đơn mọc đối xứng. Hoa trắng mọc ở kẽ lá, có cuống ngắn, đài hơi hợp ở gốc. Quả nang dài, 4 ô mở thành 4 mảnh. Nhiều hạt nhỏ màu vàng hay nâu đen. Lá mầm chứa nhiều dầu. Hạt mè đen khi được rang chín sẽ có mùi thơm và có vị ngọt bùi.
Hạt vùng đen có rất nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người. Vì vậy, nó đã trở thành sản phẩm khá quen thuộc và được bán rất nhiều trên thị trường. Vừng đen có 2 loại là vừng đen quê và vừng đen nước ngoài. Vừng đen quê hạt tròn, mẩy, thường có lẫn cả các hạt màu vàng chứ không đen bóng như vừng đen nước ngoài. Hạt vừng đen quê khi rang lên rất thơm, xay nhỏ có lượng dầu nhiều.